یادداشت دکتر قنبری به مناسبت روز جهانـی مبارزه با کار کودکان

12 ژوئن مصادف با 22 خرداد به‌عنوان «روز جهانـی مبارزه با کار کودکان» نامگذاری شده است؛ دکتر سعید قنبری، عضو هیات علمی دانشکده علوم تربیتی  و روانشناسی؛ یادداشتی را به مناسبت این روز منتشر کرده است که در زیر می‌خوانید:

کودکان کار؛ کودکان بی رویا

"کار و کار کردن" لازمه گذار از نوجوانی به بزرگسالی است. آنجا که "کار"، پر و پال خیال نوجوان را چنان برمی‌چیند که لازمه رشد یک جامعه صنعتی است و نوجوان را با واقعیت زندگی چنان روبرو می سازد که نیاز یک زندگی اجتماعی است. در سالهای گذار از نوجوانی به بزرگسالی به قیمت از دست دادن تمام رویاپردازی‌ها در مورد تمام آنچه می توانیم باشیم، یک رویا را دنبال می‌کنیم و یک لباس فکری را می‌پوشیم و به واسطه شغلی که انتخاب می‌کنیم با جامعه خود در ارتباط قرار می‌گیریم. واقعی می‌شویم و دست از ممکن ها برمی‌داریم و به آنچه هست قانع می‌شویم. علی‌رغم تلخی که در بطن این ماجرا نهفته است، اگر به اندازه کافی در مورد همه ممکن‌های خود و آیندمان خیال پردازی کرده باشیم و رویا بافته باشیم، چنین هرس کردنی می‌تواند مفید باشد، از آسمان رویا به زیرمان می‌کشد به دنیای واقعی پیوندمان می‌دهد و آنچه می‌شویم شاید بخشی از رویای همیشگی ما باشد.

اما اگر به اندازه کافی فرصت خیالبافی و رویاپردازی نداشته باشیم چه؟ اگر قبل ازآن که باید چنین فرایندی برای ما آغاز شود؟ قبل از اینکه ابر خیال بالای سرمان به اندازه کافی بزرگ شود؟

این داستان "کودکان کار" است.

کار کردن فرصت دیده شدن و دوست داشته شدن را از کودکان می‌گیرد، نیازهای عاطفی و هیجانی آنها را ارضا نشده باقی می‌گذارد، فرصت برقراری روابط انسانی را محدود می‌سازد، آموزش آنها را مختل می‌کند، کودکان را در معرض سوءرفتار قرار می‌دهد. در کنار همه این آسیب‌های مشهود، کار کردن فرصت خیال‌پردازی و رویابافی را از کودکان می‌گیرد، آنچه برای کودکان بیش از آنچه به نظر می‌رسد حیاتی است. کودکان در جایی میان واقعیت و خیال زندگی می‌کنند، بازی، خیال‌پردازی و رویا مفری است برای آنکه آرام آرام واقعیت کم و بیش سخت و گاه ترسناک و آسیب زننده زندگی خویش را درک کنند و برای خود قابل تحمل سازند، در خیال پردازی تمرین کنند و در زندگی واقعی به کار ببندند. کار زودهنگام فرصت تمام ممکن ها را از کودک می‌گیرد و تمام آنچه می‌تواند باشد را به آنچه هست تقلیل می‌دهد. زمین سخت و سرد واقعیت بیرونی، جایی برای بارور شدن همه آنچه می‎‌توانست باشد باقی نمی‌گذارد.

این بار که جیب یا کیفمان را می‌گردیم تا پولی پیدا کنیم و با پرداخت آن به کودکان کار کمکی کنیم، شاید باید فکر کنیم آنچه به آن بیشتر نیاز دارند یک تکه خیال است و یک ابر رویا.

​​​​​​​